Początki Ochotniczej Straży Pożarnej w Pniewach sięgają  ostatnich lat ubiegłego wieku. Pierwszą datą wiążącą się z przygotowaniem do zorganizowania Straży jest dzień 7 września 1893 roku. W tym dniu ówczesny burmistrz miasta  Woyth zwołał grono obywateli do Sali restauratora Kullaka w Rynku w celu utworzenia w mieście Ochotniczej Straży Pożarnej. Zebrani jednomyślnie zaakceptowali przedstawioną propozycję. Wyłoniono założycielski komitet oraz powołano komisję dla opracowania statutu Towarzystwa.

Konstytucyjne zebranie zwołano na dzień 14 października 1893 roku. Przyjęto na nim przedstawiony przez komisję projekt statutu, a do Ochotniczej Straży Pożarnej przystąpiło 74 obywateli. Dwa dni później, statut został zatwierdzony przez Magistrat. Pierwszym naczelnikiem wybrano Karola Schradera.

W dniu 24 sierpnia 1894 roku członkowie Ochotniczej Straży Pożarnej przystąpili do prowincjonalnej Kasy Ubezpieczeń Strażaków od Wypadków w Poznaniu.

Władze miejskie z inicjatywy których Straż powstała, udzielają jej pomocy finansowej, czego dowodem jest zasilenie kasy kwotą 100 MK, oraz wyposażają ją w pierwszy sprzęt. Z najstarszych zapisów wynika, że miasto przekazało Towarzystwu: 3 sikawki, 100 m węża, 3 stare kufy, 3 hakufki i 2 drabiny przystawne.

W pierwszych dniach istnienia OSP dokonuje zakupu dalszego sprzętu w postaci jednej drabiny wysuwanej, trzech nowych kuf, wiader, pochodni, jednej drabiny hakowej a także kasków oraz uzbrojenia osobistego strażaków.

Od chwili wybuchu I wojny światowej zaczynają się przerzedzać szeregi Straży, ponieważ coraz więcej członków powołanych zostaje pod broń. W rezultacie pod koniec wojny Towarzystwo przerywa swą działalność, a miasto pozostaje bez ochrony na wypadek pożaru. Po odzyskaniu niepodległości przez Państwo Polskie  powstaje w roku 1919 straż obowiązkowa.

Dopiero w dniu 14 lipca 1925 roku ówczesny burmistrz, Stefan Śmierzchalski zaprasza 64 obywateli na walne zebranie Ochotniczej Straży Pożarnej w Pniewach, na której czele stanął osobiście burmistrz. OSP liczyła w tym czasie 43 członków zwyczajnych oraz 2 honorowych, a w skład zarządu weszli druhowie:

• Piotr Bartkowiak (mistrz kominiarski) – prezes i naczelnik
• Wojciech Stefaniak (mistrz piekarski) – sekretarz
• Stanisław Gralik (mistrz ślusarski) – gospodarz
• Józef Filipowicz (kupiec) – skarbnik
• Michał Musiał (mistrz krawiecki) – ławnik

Zachował się pierwszy raport o alarmie, z którego dowiadujemy się że 16 września 1925 roku o godz. 3:30 wybuchł pożar w nieruchomościach obywateli Niedźwiedzia i Piotrowskiego, a ugaszony został o godz. 7:00.

W ciągu 10 minut od ogłoszenia alarmu stawiło się dziesięciu strażaków: ogółem w akcji brało udział 50 strażaków, 5 dowódców sekcji, 5 sikawek, 7 beczek i 7 koni.

Zarząd kierowany przez druha Piotra Bartkowiaka, przeprowadza systematyczne rewizje sprzętu, lustracje ćwiczeń, odbywa miesięczne zebrania z odczytami, 31 stycznia 1926 roku urządzono zabawę z przedstawieniem amatorskim.

W marcu 1927 roku funkcję naczelnika powierzono druhowi Henrykowi Przewoźnemu.

23 listopada 1927 roku odbyło się w sali p. Letkiewicza uroczyste zebranie, na którym wręczono po raz pierwszy dwudziestu druhom dyplomy i odznaki za wysługę lat. Po zebraniu zorganizowano dla członków, ich rodzin i zaproszonych gości skromną zabawę.

Poza gaszeniem pożarów Straż pełni tzw. „pogotowie dyżurne” na seansach filmowych, przedstawieniach teatralnych i imprezach. Oprócz tego członkowie Straży włączają się do organizowania Sobótki Świętojańskiej nad jeziorem.

16 września 1928 roku obchodzono 35 – lecie OSP. Program obejmował:: zebranie jubileuszowe, koncert na Rynku, wymarsz do ogrodu Bractwa Strzeleckiego, koncert w ogrodzie, ćwiczenia, zabawę taneczną.

Ze sprawozdań za 1936 rok wynika, iż Straż liczy 38 członków w tym 4 honorowych. Dowiadujemy się też, że w sprawie zmotoryzowania tutejszej Straży toczą się od dłuższego czasu pertraktacje Zarząd OSP z Zarządem Miejskim oraz Zakładem Wzajemnych Ubezpieczeń w Poznaniu.

W sierpniu 1937 roku odbyły się w Pniewach zawody strzeleckie z broni małokalibrowej o mistrzostwo powiatu i puchar starosty: organizatorami były Zarząd Stowarzyszenia OSP w Pniewach. W tym dniu OSP otrzymała sztandar i motopompę „Silesia” S101 o wyporności 650 l na minutę.

Zarząd projektuje zakupienie samochodu strażackiego. Z pomocą przychodzi prezes dh H. Przewoźny, który za własne pieniądze kupuje używaną bagażówkę fiat. Członkowie OSP, ślusarze, stolarze, lakiernicy, przystąpili do przerobienia i dostosowania zakupionej bagażówki do potrzeb Straży.

We wrześniu 1939 roku okupanci przejęli majątek Ochotniczej Straży Pożarnej, w jej miejsce ustanowiono straż przymusową, w której zobowiązani byli uczestniczyć wszyscy mężczyźni. Początkowo w szeregach straży było wielu Niemców, ale z upływem czasu ilość ich zmalała ze względu na powoływanie do służby wojskowej.

Po latach okupacji strażacy natychmiast uzupełniają wyposażenie swej jednostki, wykorzystując pozostawiony przez Niemców sprzęt w postaci przyczep strażackich, pomp i węży.

W 1946 roku OSP dysponowała 2 samochodami: citroenem, przerobionym podczas okupacji z 6-osobowego samochodu właściciela majątku i samochodu pożarniczego ford, uzyskanego z wraku w wyniku kilkumiesięcznego remontu.

W sierpniu 1945 roku wybrano nowy zarząd w składzie:

• Henryk Przewoźny – prezes
• Jan Bilewski – zastępca prezesa
• Józef Mrówka – naczelnik
• Józef Mogiłka – zastępca naczelnika
• Albin Zygmunt – skarbnik
• Alojzy Białkowski – skarbnik
• Marcin Zielonka – gospodarz

Do komisji rewizyjnej wybrani zostali druhowie: Stefan Stoiński, Piotr Paterek i Andrzej Musiał.

W tym samym roku w OSP zorganizowana została orkiestra strażacka, prowadząca swoją działalność do dnia dzisiejszego.

Na walnym zebraniu OSP w dniu 25 lutego 1950 roku powstaje projekt budowy nowej strażnicy strażackiej.

W wyniku odgórnie przeprowadzonej reorganizacji w roku 1952 powołana została Komenda Ochotniczej Straży Pożarnej z komendantem druhem Franciszkiem Dorożałą na czele. Po raz pierwszy walne zebranie odbywa się w świetlicy nowego budynku Straży w Pniewach przy ul. Wolności, który został oddany do użytku w 1952 roku.

W roku 1956 z inicjatywy Komendy Powiatowej Straży Pożarnych w Szamotułach oraz na skutek starań Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, Straż Pożarna w Pniewach otrzymuje pierwszy oryginalny wóz bojowy Star 20 z motopompą.

Po reaktywowaniu Związku Ochotniczych Straży Pożarnych na walnym zebraniu 11 stycznia 1958 wybrano Zarząd OSP w Pniewach. Na jego czele stanął znów dh Henryk Przewoźny, naczelnikiem wybrano dha Franciszka Dorożałę.

Po śmierci druha H. Przewoźnego kolejnymi prezesami zostali wybrani: dh Józef Mrówka (21.11.1959), dh Marian Szymkowiak (20.05.1961).

Opracownie:
Druh mgr Henryk Szabowski
Druh mgr Wojciech Zaporowski
Druh mgr Andrzej Hładki